Sigortalı İşte Çalışan Biri Yetim Aylığı Alabilir Mi: 5510 sayılı Kanun’un 34’üncü maddesinde yetim aylığı alabilmek için maaşa başvuran kişinin sigortalı olarak bir işte çalışmaması şartı aranıyordu.
Ancak 5510 sayılı Kanun’un 34’üncü maddesinde yapılan değişiklikle yetim aylığı almak için aranan çalışmama şartı ortadan kaldırıldı. Böylece yetim aylığı sigortalı olunca kesilir mi?
Yetim Aylığı Nedir?
Yetim aylığı, sigortalı çalışarak maaş almayı hak edip de vefat eden bir kimsenin çocuklarının bu ölüm nedeniyle devletten aldıkları maaştır. Yetim aylığı erkek çocuklarında belirli bir yaşa kadar, kız çocuklarında ise bir işe başlayana veya evlenene kadar ödenmektedir.
Yetim aylığı alabilmek için ölen kişinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na yani SSK’ya, Bağ-Kur’a veya Emekli Sandığına bağlı olarak 01.10.2008 tarihinden öncesi için en az 900 gün; 01.10.2008 tarihinden itibaren ise en az 1800 gün prim ödemesi yapılmış olması gerekiyor.
Yetim aylığı erkek çocuklar için 18 yaşına kadar ödenmektedir. Şayet erkek çocuk lise veya dengi okula devam ediyorsa 20 yaşına; üniversiteye devam ediyorsa 25 yaşına kadar yetim aylığı almaya devam etmektedir.
Yetim aylığı almak için kız çocuklarında yaş sınırı yoktur. Kız çocukları sigortalı bir işe başladıkları veya evlendikleri zaman yetim aylığı kesilmektedir. Bununla birlikte muvazaalı olmamak üzere kadının boşanması halinde yetim aylığı tekrar bağlanmaktadır. Benzer şekilde kadının kocasının ölümüyle birlikte de yetim aylığı tekrar bağlanmaktadır.
Yetim Aylığı Alan Bir Kimse Sigortalı Bir İşe Başlarsa Yetim Aylığı Kesilir Mi?
27.03.2018 tarihine kadar sigortalı bir işte çalışmaya başlayan bir kimsenin yetim aylığı kesilmekteydi. Bu nedenle yetim aylığı alan bir kimse kayıt dışı olarak bir işte çalışmakta ve aynı zamanda da yetim aylığı almaya devam etmekteydi. Bu durum çok yaygın bir hal aldığı için kimin ne şekilde çalıştığı tespit edilememekteydi. Bu sorun 27.03.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7103 sayılı Kanun ile kısmen çözülmüştür.
7103 sayılı Kanun ile getirilen düzenlemeye göre belirli bir yaşa kadar hem kız hem de erkek çocukları sigortalı çalışsalar bile aynı zamanda yetim aylığı alabileceklerdir. Daha açık anlatmak gerekirse, yetim aylığı alma hakkı olan hem erkek hem de kız çocukları;
herhangi bir eğitim almamaktaysa 18 yaşına kadar,
lise veya dengi okula devam ediyorsa 20 yaşına kadar,
yükseköğrenim (üniversite) öğrenimine devam ediyorsa 25 yaşına kadar,
sigortalı bir işte çalışmaları durumunda hem yetim aylığını hem de çalıştıkları yerdeki maaşlarını alabilecekleri gibi bu süre içinde sigorta pimleri de yatırılacaktır. Yani belirtilen bu yaşa kadar hem yetim aylığını hem de sigortalı işlerindeki maaşlarını alacaklardır.
Yetim Aylığı Alan Kız Çocuğu Kaç Yaşına Kadar Hem Yetim Aylığı Hem Sigortalı İşteki Maaşı Alabilir?
Yetim aylığı alan ve en fazla 25 yaşını dolduran bir kadın, sigortalı işte çalıştığı süre boyunca yetim aylığını alamayacaktır. Çünkü 7103 sayılı Kanun ile getirilen çifte maaş uygulaması sadece belirli bir yaşa kadar uygulanabilmektedir. Bu nedenle vefat eden sigortalının kız çocuğu sigortalı bir işte çalışır ise;
herhangi bir eğitim almamaktaysa 18 yaşına kadar,
lise veya dengi okula devam ediyorsa 20 yaşına kadar,
yükseköğrenim (üniversite) öğrenimine devam ediyorsa 25 yaşına kadar,
hem yetim aylığını hem de sigortalı işteki maaşını alabilecektir. Fakat burada belirtilen yaş sınırını doldurduktan sonra sigortalı bir işte çalışmaya devam eden kız çocuğunun yetim aylığı kesilecektir.
Sigortalı Çalıştığı İçin Yetim Aylığı Kesilen Bunu Geriye Dönük Olarak Alabilir Mi?
27.03.2018 tarihinden önce yetim aylığı alırken sigortalı bir işe giren kişinin yetim aylığı kesilmekteydi. Ancak 27.03.2018 tarihinden sonra yukarıda açıkladığımız üzere hem yetim aylığını hem de sigortalı işte çalışılan dönemin maaşı alınabilecektir. Peki geçmişte çalıştığı için yetim aylığı kesilenler bu dönemlere ait yetim aylığını alabilir mi?
7103 sayılı Kanun’da bu konuda bir düzenleme getirilmemiştir. Bu nedenle sigortalı bir işte çalışması nedeniyle yetim aylığı kesilen ve henüz yaş sınırı dolmamış olan kişiler başvuruları halinde yetim aylıklarını almaya devam etseler de geçmiş de alamadıkları yetim aylıklarını alamayacaklardır.
Yetim Aylığı Alanlar İsteğe Bağlı Sigorta Yaptırabilir Mi?
Yetim aylığı alanlar isteğe bağlı sigorta yaptırmaları yönünde hiç bir yasal engel bulunmamaktadır. Daha açık bir söyleyişle yetim aylığı alan bir kimse SGK’ya başvuru yaparak aynı zamanda isteğe bağlı sigorta primi yatırabilir. Böylelikle prim gün sayısını dolduran kimse emekliliğe hak kazanarak devletten ayrıca emekli maaşı almaya başlayacaktır.
