Cari Açık nedir? Cari açığın fazla olması neyin sonucudur? Cari açığın kapatılması için izlenmesi gereken politikalar neler olmalıdır? Türkiye gibi ithalat yapmadan ihracat yapmayan ülkelerin cari açığı nasıl kapanır?
Kaynak: pixabay.com
Cari Açık
“Cari açık”, bir ülkenin ithalatının ihracatından daha fazla olduğu durumda ortaya çıkan negatif bir ekonomik göstergedir. Başka bir deyişle, cari açık, bir ülkenin diğer ülkelerden daha fazla mal ve hizmet ithal ettiği ve bu mal ve hizmetlerin maliyetinin ülke tarafından ihracat edilen mal ve hizmetlerin gelirinden daha yüksek olduğu zaman ortaya çıkar. Cari açık, bir ülkenin ticaret dengesi açığına neden olabilir ve uzun vadede bir ekonomik krize yol açabilir. Bu nedenle, birçok ülke hükümeti, cari açığı azaltmak için ekonomik politikalar uygulamaktadır.
Cari açığın fazla olması neyin sonucudur?
Bir ülkenin cari açığının fazla olması, birkaç faktörün sonucu olabilir. Öncelikle, ülkenin ithalatının ihracatından daha yüksek olması nedeniyle bir cari açık oluşabilir. Bunun nedeni, ülkenin ekonomisinin yeterince rekabetçi olmaması, üretim maliyetlerinin yüksek olması, ihracat mallarının kalitesinin düşük olması veya diğer ülkelerdeki ekonomik koşulların değişmesi olabilir.
Bunun yanı sıra, bir ülkede yabancı yatırımcıların sahip olduğu yerli varlıkların gelirleri de cari hesabı etkileyebilir. Yabancı yatırımcıların sahip olduğu varlıkların gelirleri, bir ülkede bir yıl boyunca yabancı yatırımcılara ödenen faiz, kâr ve diğer benzeri ödemelerden oluşur. Eğer bu gelirlerin çıkışı ülkenin dışındaysa, cari açık artabilir.
Son olarak, turizm, hizmet sektörü, yatırım geliri ve dış yardımlar gibi faktörler de cari açığın artmasına veya azalmasına neden olabilir. Örneğin, turizm sektörü yoluyla bir ülkeye giren dövizler, cari açığı azaltabilirken, yatırım gelirlerinin çıkışı cari açığı artırabilir.
Cari açığın kapatılması için izlenmesi gereken politikalar neler olmalıdır?
Cari açığın kapatılması için birçok ekonomik politika izlenebilir. Burada bazı örnekler:
- İhracatı arttırmak: Bir ülkenin ihracatının ithalatından daha fazla olması, cari açığı azaltabilir. Bu nedenle, hükümetler, ihracatı arttırmak için teşvikler ve destekler sağlayabilir.
- İthalatı azaltmak: İthalatın azaltılması da cari açığın azaltılmasına yardımcı olabilir. Bu nedenle, hükümetler, ithalatın vergilendirilmesi veya kotaların uygulanması gibi politikalar uygulayabilir.
- Yabancı yatırımı arttırmak: Bir ülkeye yapılan yabancı yatırım, cari açığı finanse etmek için gerekli döviz akışını sağlayabilir. Bu nedenle, hükümetler, yabancı yatırımı artırmak için uygun yatırım ortamı ve teşvikler sağlayabilir.
- Rekabet gücünü arttırmak: Bir ülkenin rekabet gücü arttıkça, ihracatı da artar ve cari açık azalır. Bu nedenle, hükümetler, işletmelerin rekabet gücünü arttırmak için yenilikçi politikalar ve destekler sağlayabilir.
- Döviz kurunu kontrol altında tutmak: Bir ülkenin döviz kuru, cari açık üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Bir ülkenin para biriminin aşırı değerli olması, ihracatını olumsuz etkileyerek cari açığı artırabilir. Bu nedenle, hükümetler, para politikası araçları kullanarak döviz kurunu kontrol altında tutabilir.
- Harcamaları kısma: Bir ülkenin harcamalarını kısmak, cari açığın azaltılmasına yardımcı olabilir. Özellikle, kamu harcamaları kısılabilir ve bütçe açıkları azaltılabilir.
Bu politikaların uygulanması, cari açığın kapatılmasına yardımcı olabilir. Ancak, her ülkenin ekonomik koşulları farklı olduğundan, cari açıkla mücadele için uygun politikaların belirlenmesi için dikkatli bir analiz yapılması gereklidir.
Türkiye gibi ithalat yapmadan ihracat yapmayan ülkelerin cari açığı nasıl kapanır?
Türkiye gibi ihracata dayalı bir ekonomi modeli uygulayan ülkelerde cari açığın kapatılması için öncelikle ihracatın artırılması gerekmektedir. Bu noktada, hükümetlerin ihracatı destekleyici politikalar uygulaması önemlidir. İhracatın artırılması için aşağıdaki politikalar uygulanabilir:
- İhracat teşvikleri: Hükümetler, ihracatı artırmak için çeşitli teşvikler sağlayabilir. Bu teşvikler arasında, ihracatçılara vergi muafiyeti, ihracat kredileri, ihracat garantileri ve üretim maliyetlerinin azaltılması gibi önemli destekler yer alabilir.
- Ticaret anlaşmaları: Ülkeler arasındaki ticaretin kolaylaştırılması için serbest ticaret anlaşmaları imzalanabilir. Bu anlaşmalar, ihracatın artırılması ve ithalatın azaltılması için fırsatlar sunabilir.
- Rekabet gücünü arttırıcı politikalar: İhracatın artırılması için ülkelerin rekabet gücünü arttırmak gereklidir. Bu nedenle, hükümetler, işletmelerin teknolojik yeniliklere, Ar-Ge çalışmalarına ve üretim verimliliğinin artırılmasına yatırım yapabilir.
- Pazar çeşitlendirmesi: İhracatın artırılması için ülkeler, ihracat yapılan ülkelerdeki pazar paylarını artırmanın yanı sıra, yeni pazarlara giriş yaparak pazar çeşitlendirmesi yapabilir.
- İhracatçılar arasında işbirliği: İhracatçılar arasında işbirliği yaparak, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin ihracat kapasitelerinin artırılması sağlanabilir.
Yukarıdaki politikaların yanı sıra, ülkelerin cari açıklarını kapatmak için döviz kuru politikaları, para politikaları, kamu harcamalarının kontrolü gibi farklı araçları kullanarak ekonomik dengeleri sağlaması gerekmektedir. Ancak, her ülkenin ekonomik koşulları farklı olduğundan, cari açıkla mücadele için uygun politikaların belirlenmesi için dikkatli bir analiz yapılması önemlidir.
