Şu bir gerçek ki, yatırım piyasalarında ve özellikle de forex piyasasında bilgi sahibi olmak tek başına yeterli bir özellik değildir.
Bu bilginin yanına sağlam bir deneyim ya da bir başka ifadeyle tecrübe eklenmediği sürece özellikle de uzun vadeli plânların pek de istendiği gibi gerçekleşmeyeceğini söylememiz zor değil. Şimdi adım adım özellikle de acemi yatırımcıların sıkça yaptıkları hataları listelemeye başlayalım.
Plânsız Hareket Etmek
Yatırım piyasasında yer alan herkesin daha yatırım hesabı açmadan önce belli bir plân hazırlaması gerekir. Zira neden yatırım yapıyor, amacı ne ve hangi noktaya gelinirse başarı sağlandığı düşünülebilir gibi birçok soruya somut yanıtlar vererek yol haritasının çıkarılması gerekir. Söz konusu yol haritasının ortaya çıkmasının ardından amaçlara ulaşılması yönünde nasıl hareket edileceği, hangi durumlarda neler yapılacağı en başından belirlenmelidir. Aksi halde yatırım sürecinde yaşananlara göre yatırımcı kolay bir şekilde savrulabilir ve zor durumda kalabilir.
Eğitim ve Deneyimde Yetersizlik
Başta forex olmak üzere yatırım piyasalarında başarılı olmak için olmazsa olmaz iki şey varsa o da eğitim ile deneyimdir. Herhangi bir tek başına sadece ve o da sürpriz bir şekilde kısa süreli kazanç getirebilir fakat uzun süreli kazanç sağlamak için her ikisinin de mutlaka iyi bir şekilde kazanılması gerekmektedir. Bu noktada demo hesap ile sanal forex deneyimi yaşamanın oldukça önemli etkisi olduğunu söyleyebiliriz.
Diğer yandan forex piyasasında dair gerek yazılı gerekse video temelli çok sayıda kaliteli eğitim seçeneği sunulmaktadır. Yatırımcının kendi öğrenme alışkanlıklarına uygun olanlar arasında yapacağı seçimler ve daha da önemlisi hemen her konunun üzerinde iyi bir şekilde duracağı bir süreç sonunda iyi bir eğitim elde edilmiş olabilir.
Emir Türlerine Hakim Olmamak ve Emir Özelliklerini Kullanmamak
Forex piyasasının öne çıkan özelliklerinden biri de yatırımcıların, açtıkları yatırım hesabı sayesinde doğrudan al ya da sat yönünde emir vererek anında ve doğrudan işlem yapabilme imkânlarının olmasıdır. Diğer yandan söz konusu emirler genel olarak ikiye ayrıldığı gibi hemen her emirde kullanılabilecek kâr al ya da zarar durdur yönündeki seçeneklerin mutlaka kullanılması gerekir. Bu seçenekleri kullanmayı ilke haline getirmek gerekir.
Öyle ki, plânlı ve bilinçli bir şekilde hareket eden yatırımcı her zaman pozisyon açarken kâr al ya da zarar durdur seçeneklerini kullanır. Bu sayede ilgili pozisyonun kâr etmesi halinde hangi aşamaya kadar kazanç sağlamanın sağlıklı olacağı ve ilgili pozisyonun zarar etmesi halinde hangi noktaya kadar zarar etmesinin göze alınabileceği önceden belirlenmelidir. Bu sayede hem yatırımlara duygular karışmamış olur hem de pozisyon zarar etse bile yatırım süreci kişinin kontrolünden çıkmaz.
Portföy Oluşturmamak
Birçok yazımızda belirttiğimiz gibi forex piyasasında düzenli ve sürekli olarak para kazanmak için hemen her yatırımcının portföy oluşturması ve o portföyün toplamda kâr elde eder hale gelmesi ve sonrasında da bu kârlılığın sürdürülmesi gerekmektedir. Aksi halde sadece bir ya da iki tane yatırım aracı üzerinden işlem yapmak büyük olasılıkla toplamda zarar etmenize neden olacaktır. Oysa potföy oluşturulması halinde kimi işlemlerden zarar edilse de diğer işlemlerden kâr elde edilmesi ve toplamda olumlu yönde bir durumun çıkması neredeyse tüm başarılı forex yatırımcılarının ortak düşüncesi ve hareket noktasıdır.
Yüksek Oranda ve Sık Kaldıraç Kullanmak
Kaldıraç sitemi forex piyasasını diğerlerinden ayıran en önemli özellikler arasında yer almaktadır. Bu sistem sayesinde yatırımcıları, işlem için belirledikleri miktarın belli katlarda değerlenerek ve herhangi bir ek miktar yatırmalarına gerek kalmadan pozisyonda kullanılmasını sağlayabilirler. İlgili pozisyonun kâr etmesi halinde de belirlenen kaldıraç oranı kadar kârları katlanır. Diğer yandan bu sistem zarar etme durumunda da devreye girmektedir. Bu nedenle yatırımcılar ne kadar yüksek oranda kaldıraç oranı belirlerlerse olası zararlarda da pozisyonları hızla zarar edecek ve muhtemelen otomatik olarak kapanacaktır. Diğer yandan kaldıraç sistemini sık sık kullanmak da zarar etme riskini artıran etmenler arasında gösterilebilir.
Aşırı İşlem Yapmak
Her işlemin beraberinde belli oranda risk taşıdığını söyleyebiliriz. Diğer yandan yatırımcıların belli bir plan ve strateji doğrultusunda hareket etmeleri gerektiğini de söylemiştik. Bu iki bilgiyi birleştirdiğimizde de aşırı işlem yapmanın yani çok yoğun bir şekilde pozisyon açmanın pek de sağlıklı bir eğilim olduğunu söyleyemeyiz.
Zira her pozisyon öncesinde ciddi bir piyasa analizi, temel ve teknik analizin yanı sıra çok sayıda araştırma çalışması yapmak gerektiğini hatırlayacak olursak sıkça işlem yapmak hem bu gibi hazırlık süreçlerinin sağlıksız bir şekilde geçilmesine neden olur hem de yapılan işlemlerin değerlendirilmesi noktasında hatalar yapılmasına neden olur. Tüm bunların yatırımcının yavaş yavaş kontrolü kaybetmesine yol açabilmektedir.
Sorgulamadan Rüzgâra Kapılmak
Özellikle de piyasada işlem yapan diğer yatırımcıların sıkça yer aldıkları ve düşüncelerini dile getirdikleri internet sitelerinde de görülebileceği üzere yatırımcıların birbirlerinden kolayca etkilenebilmektedirler. Bilhassa önemli siyasi, sosyal ya da ekonomik olaylar sırasında veya hemen sonrasında birkaç yatırımcının hemen şu yapılmalı, hemen bundan uzak durun gibi ifadelerine denk gelen diğer yatırımcılar bu yorumlardan etkilenebilmektedirler.
Tabii ki televizyon ve internet sitesi üzerinden uzman görüşleri de yatırımcıları etkilemektedir. Fakat tüm bu ifadelerin bir yorumdan ibaret olduğunu, kimsenin geleceği kesin olarak bilemeyeceğini ve önemli olanın doğru bir şekilde eldeki verileri analiz ederek sağlıklı bir öngörüye ulaşmak olduğunu söylememiz gerekir.
Duygusal Kararlar Vermek
Bilhassa yatırım piyasasında yer almasına rağmen fevri olma, aşırı kazanma hırsına sahip olma, stres altında karar vermekte zorlanma ve daha birçok karakter özelliği nedeniyle yatırımcılar kolay bir şekilde para kaybedebilmektedirler. Bu nedenle hemen her yatırımcının soğukkanlı, mantıklı ve olası kayıplara hazır bir şekilde forex piyasasında yer alması gerekir. Aksi halde özellikle de biraz kaybetmeye başladıklarında duygusal karar verme eğilimi içinde olacakları için somut verilerden uzak ve sadece hırsın ve kaybedilen miktarın geri getirilmesi yönünde sağlıksız adımlar atılması muhtemeldir.
